Πέμπτη, 13 Φεβρουαρίου 2020
ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΗΣ «STREET WORK - ΕΡΓΑΣΙΑ -ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΔΡΟΜΟΥ»
Το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Αττικής στο πλαίσιο της πράξης «Δομή υποστήριξης δράσεων κοινωνικής συνοχής και αναπτυξιακής παρέμβασης -Social Network Αττική» ολοκλήρωσε με επιτυχία τη δράση «street work, εργασία- παρέμβαση δρόμου». Η δράση έλαβε χώρα το χρονικό διάστημα από 18-07-2019 έως 31-12-2019 έχοντας ως βασικό μέλημά της τη στήριξη και προστασία ευάλωτων και ειδικών κοινωνικών ομάδων που διαβιούν στο όριο ή κάτω από το όριο φτώχειας στην Αθήνα και στην ευρύτερη περιοχή του νοτίου τομέα Αθηνών. Για την αποτελεσματικότερη επίτευξη του ανωτέρω στόχου κρίθηκε σκόπιμη η συνεργασία με δύο δραστήριες κι αναγνωρισμένες για το κοινωνικό τους έργο Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, τη «Θετική Φωνή» και το «Κέντρο Ζωής».
Αντικείμενο δράσης κι επιμέρους στόχοι
Η ιδιαιτερότητα της ανθρωπογεωγραφίας των δυνάμει ωφελούμενων υπαγόρευσε την ανάγκη εξατομίκευσης στην παροχή υπηρεσιών της δράσης. Η εν λόγω δράση εστίασε τόσο στην ευρύτερη περιοχή του κέντρου των Αθηνών, όσο και στο παραλιακό μέτωπο της Αττικής, όπου απαντώνται ευάλωτες ομάδες με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Για την αποτελεσματικότερη προσέγγιση των ομάδων επιλέχθηκε ως κοινή μεθοδολογία η παρέμβαση δρόμου (street work), η οποία θεμελιώνεται στην παραδοχή ότι κάθε πρωτοβουλία είναι αποτελεσματικότερη, όταν ο φορέας προσεγγίζει τον πληθυσμό-στόχο στο χώρο που συγκεντρώνεται κι όχι αντίστροφα, όταν δηλαδή περιμένει ή προσκαλεί τον ωφελούμενο να επισκεφθεί το δικό του.
Στην πρώτη περίπτωση η ΜΚΟ «Θετική Φωνή» προσέγγισε οροθετικούς, αλλά και φορείς άλλων σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων που ανήκουν είτε σε ευάλωτες ή ειδικές ομάδες πληθυσμού, όπως πρόσφυγες/μετανάστες, εργαζόμενους-ες στο σεξ, cis και trans, χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών με σκοπό τη μείωση της βλάβης από τον επιπολασμό των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων γενικότερα, αλλά και από τη χρήση ουσιών. Οι περιοχές που επιλέχθηκαν αφορούσαν στο ιστορικό κέντρο της πόλης, στους δρόμους πέριξ των πλατειών Ομόνοιας, Βάθη, Καραϊσκάκη και Βικτωρίας, το Μεταξουργείο, ο Κολωνός, οι λεωφόροι Ποσειδώνος, Συγγρού, Καβάλας, Λιοσίων, Πατησίων, οι περιοχές του Ζάππειου, του πεδίου του Άρεως, οι οδοί Φυλής και Ιάσωνος.
Η δράση περιλάμβανε πέρα από την απογραφή του αριθμού ατόμων ανά ομάδα στόχου, την καταγραφή της εθνικότητάς τους και τη χαρτογράφηση τόσο του πληθυσμού, όσο και της περιοχή, ώστε να αναδειχθούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ομάδων και οι επιμέρους ανάγκες τους με απώτερο στόχο τη διαμόρφωση τεκμηριωμένων αιτημάτων προς την πολιτεία. Πέραν τούτων, η δράση προχώρησε στη διανομή προφυλαχτικών και λιπαντικών, στην ενημέρωση για τη δυνατότητα δωρεάν εξετάσεων για HIV και HCV, στην εκπαίδευση του πληθυσμού σε σχέση με κακοποιητικές συμπεριφορές και πρακτικές, στη διανομή ενημερωτικών φυλλαδίων μεταφρασμένων σε επτά ξένες γλώσσες για τις παρεχόμενες υπηρεσίες και τους φορείς που μπορούν να απευθυνθούν οι ενδιαφερόμενοι, ενώ παράλληλα προέβησαν και οι ίδιοι σε παραπομπές.
Στη δεύτερη περίπτωση, η ΜΚΟ «Κέντρο Ζωής» ανέλαβε την παροχή στήριξης και προστασίας στον ευάλωτο κοινωνικά πληθυσμό που κατά τους θερινούς κυρίως μήνες μετακινείται και διαβιεί στο παραλιακό μέτωπο της Αττικής και κυρίως στις περιοχές του Πειραιά, του Παλαιού Φαλήρου, του Αλίμου, της Γλυφάδας και του δήμου Βούλας, Βουλιαγμένης -Βάρης, Βασικός στόχος της δράσης ήταν να καλύψει τις ανάγκες του συγκεκριμένου πληθυσμού σε επίπεδο ατομικής υγείας και διατροφής, να τον κινητοποιήσει με απώτερο στόχο να αξιοποιήσει τις διαθέσιμες υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής μέριμνας, να καταγράψει τα αιτήματά τους και να τους παραπέμψει στους αντίστοιχους θεσμικούς φορείς.
Κατά την περίοδο υλοποίησης της δράσης, πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις με τους αρμόδιους φορείς των Δήμων (Κοινωνική Υπηρεσία, Κέντρο Κοινότητας) προκειμένου να συζητηθούν οι λεπτομέρειες του προγράμματος και να επιχειρηθεί ο από κοινού σχεδιασμός παρέμβασης στο δρόμο. Σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία της δράσης καταγράφηκαν 311 περιπτώσεις ανθρώπων που διαβιούν στο δρόμο οι οποίοι παραπέμφθηκαν σε θεσμικούς φορείς, όπως οι κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων και Δομές, όπως Κέντρο Κοινότητας, κοινωνικό φαρμακείο, κοινωνικό συσσίτιο ή έγιναν ενέργειες για την ένταξή τους στο πρόγραμμα Στέγαση & Εργασία.
Γενικά συμπεράσματα
Από τα διαθέσιμα απολογιστικά στοιχεία της δράσης τεκμηριώνεται ότι παρά τις διαφοροποιήσεις φαινομένων βίας κι εξαθλίωσης που απαντώνται στις διάφορες «πιάτσες» ανά περιοχή, η περίπτωση του κέντρου της Αθήνας εμφανίζει εκτεταμένα κι έντονα φαινόμενα βίας κι εξαθλίωσης του πληθυσμού των χρηστών-εργαζόμενων στο σεξ, στην πλειονότητά τους μεταναστών/προσφύγων. Η εξαθλίωση εντείνεται από τη συγκέντρωση χρηστών shisha, μίας φθηνής αλλά έντονα ψυχοδραστικής ουσίας, από τις κακές συνθήκες υγιεινής και καθαριότητας στην ευρύτερη περιοχή, από την ελλιπή παροχή θεσμικής προστασίας κι ασφάλειας, από τη δράση κυκλωμάτων εμπορίας ανθρώπων κι από την απουσία οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στο πεδίο. Για την αντιμετώπιση της κατάστασης απαιτείται η συντονισμένη και πολυεπίπεδη δράση κράτους, αυτοδιοίκησης και κοινωνίας των πολίτων, με αλλαγή σε ορισμένες περιπτώσεις και του νομοθετικού πλαισίου.
Στην περίπτωση του παραλιακού μετώπου εντοπίζεται συγκέντρωση σημαντικού αριθμού αστέγων δυσανάλογου προς το μέγεθος του Δήμου στο Δήμο Γλυφάδας και Παλαιού Φαλήρου, ενώ ο μεγαλύτερος αριθμός αστέγων παρατηρείται στο Δήμο Πειραιά και Καλλιθέας. Η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμιακού στόχου έχει την ελληνική υπηκοότητα. Αυτό που προκύπτει ως συμπέρασμα από τη δράση είναι ότι, παρά την ύπαρξη δομών κάλυψης των βασικών αναγκών (σίτισης, ρουχισμού) η αδυναμία προσέγγισης αυτού του πληθυσμού έχει ως αποτέλεσμα αυτός να επωφελείται σε βαθμό μικρότερο του δυνατού. Αυτό που προτείνεται, πέραν της ενίσχυσης με υποδομές φιλοξενίας, είναι η εκπαίδευση κι εξοικείωση των υπαλλήλων των κοινωνικών υπηρεσιών των δήμων με την πρακτική της παρέμβασης δρόμου.
Παραμένουμε στη διάθεσή σας για περαιτέρω διευκρινίσεις κι ενημέρωση.
